یک دهه پیش، PageRank معیاری بود که همه درباره آن صحبت می کردند. اگر بیش از چند سال است که در صنعت سئو کار می کنید، بدون شک هیجانی را که با شنیدن به‌روزرسانی PageRank ایجاد شده بود به یاد خواهید آورد. تلاش‌های شما باعث افزایش امتیاز PageRank شما می‌شد، زیرا می‌دانستید که این بدان معناست که گوگل اکنون سایت شما را معتبرتر از قبل می‌داند. افزایش امتیاز PageRank شما نشان دهنده کارآمد بودن استراتژی سئوی شما و به ویژه استراتژی لینک سازی بود. حال کمی جلوتر برویم. در سال 2022، حتی نام PageRank نیز به ندرت ذکر می شود. البته، به این دلیل نیست که دیگر الگوریتم PageRank گوگل مهم نیست، صرفا به این دلیل است که دیگر یک معیار عمومی نیست. در این مطلب، ما به طور کامل به همه چیزهایی که باید در مورد الگوریتم PageRank گوگل و اهمیت آن در سال 2022 بدانید، خواهیم پرداخت.

الگوریتم PageRank گوگل چیست؟

اگر PageRank را به خاطر داشته باشید، این چیزی است که احتمالاً وقتی در مورد آن فکر می کنید به ذهنتان می رسد:

این همان نوار ابزار فوق العاده مشهور PageRank گوگل است. همان چیزی که به محض شنیدن نام PageRank به آن اشاره می شود. اما پیج رنک تنها یک نوار ابزار نیست.

سیستمی برای رتبه بندی صفحات وب

PageRank سیستمی برای رتبه بندی صفحات وب است که بنیانگذاران گوگل، لری پیج و سرگی برین، آن را در دانشگاه استنفورد توسعه دادند. در PageRank همه چیز در مورد لینک هاست. هر چه امتیاز PageRank یک لینک بالاتر باشد، اعتبار آن نیز بیشتر است. به بیان ساده تر، الگوریتم PageRank روشی برای سنجش اهمیت یک صفحه وب با تجزیه و تحلیل کمیت و کیفیت لینک هایی است که به آن داده می شود.

امتیاز PageRank

پس فهمیدیم که PageRank یک الگوریتم پیچیده است که به هر صفحه در وب امتیاز می دهد. اما تا جایی که به سئوی روزمره مربوط می شود، پیج رنک نمایشی خطی از مقیاس لگاریتمی بین 0 تا 10 است که در نوار ابزار PageRank نمایش داده می شود. امتیاز 0 در PageRank معمولاً یک وب سایت با کیفیت پایین است، در حالی که از طرف دیگر، امتیاز 10 تنها نشان دهنده معتبرترین سایت ها در اینترنت است. نکته کلیدی برای درک امتیازات PageRank این است که از مقیاس لگاریتمی استفاده می کند. این یعنی چه؟

مقیاس لگاریتمی روشی برای نمایش داده‌های عددی در طیف بسیار وسیعی از مقادیر به صورت فشرده است؛ معمولاً بزرگترین اعداد در داده‌ها صدها یا حتی هزاران بار بزرگ‌تر از کوچک‌ترین اعداد هستند.

دلیل اینکه سئوکاران اینقدر روی این معیار تثبیت شدند این است که PageRank از یک صفحه به صفحه دیگر منتقل می شود، به این معنی که یک وب سایت می تواند با لینک شدن به سایت دیگری که امتیاز صفحه بالاتری دارد، اعتبار کسب کند. به بیان ساده تر، PageRank به وب‌سایت کمک می‌کند تا رتبه‌بندی بالاتری داشته باشد، و الگوریتم بر این مفهوم استوار است که اگر سایتی از صفحه های مهم دیگر پیوند داشته باشد مهم تلقی می‌شود.

امروزه گوگل هنوز از الگوریتم PageRank به عنوان بخشی از الگوریتم مرکزی خود استفاده می کند، اما ساختار اصلی منسوخ شده و از سال 2006 دیگر استفاده نشده است؛ بنابراین، آنچه اکنون می بینیم نسخه بهبود یافته و بسیار پیچیده تر این الگوریتم است.

تاریخچه مختصری از PageRank گوگل

اولین بار حق ابداع PageRank در 1 سپتامبر 1998 ثبت شد و به پایه و اساس الگوریتم اصلی تبدیل شد که گوگل برای محاسبه اهمیت یک صفحه وب و رتبه بندی از آن استفاده می‌کرد.

می توان گفت که گوگل بر اساس این ایده سرگی برین شکل گرفت که اطلاعات موجود در وب را می توان بر اساس محبوبیت لینک یک صفحه رتبه بندی کرد؛ به نوعی که هر چه صفحه لینک های بیشتری داشته باشد، رتبه آن بالاتر می رود. PageRank به معنای واقعی کلمه چیزی است که گوگل را منحصر به فرد کرده است.

معرفی نوار ابزار گوگل

در سال 2000، گوگل نوار ابزاری را معرفی کرد که اکنون همه ما آن را به عنوان راهی که می‌توانیم امتیاز PageRank سایت خود (و رقبای خود) را مشاهده کنیم، به خاطر داریم. در نتیجه، سئوکاران صرفاً بر افزایش PageRank به عنوان معیاری برای بهبود رتبه بندی متمرکز شدند، که عمدتاً به دلیل درک ساده الگوریتمی است که پیشنهاد می کند صفحه وب با بیشترین تعداد پیوند باید بالاترین رتبه را داشته باشد. یک توضیح ساده در مورد رویکرد گوگل در اوایل دهه 2000، دریافت لینک های بیشتر از سایتی با رتبه بالاتر بود. به این ترتیب، آغاز دستکاری امتیاز PageRank با سئوی سیاه، خرید لینک و همچنین آنچه که بسیاری از ما به عنوان مزرعه لینک به خاطر داریم بود. تمام این اتفاقات به یک دهه پر از به‌روزرسانی ها و الگوریتم های اصلی و تغییرات اساسی منجر شد.

تقریباً 15 سال بعد در سال 2014، گوگل به‌روزرسانی این نوار ابزار عمومی را متوقف کرد و در سال 2016 آن را به طور کامل بازنشست کرد. البته، این بدان معنا نیست که گوگل استفاده از PageRank را به عنوان بخشی از الگوریتم متوقف کرده است، فقط به این معنی است که دیگر برای عموم قابل مشاهده نیست.

عواملی که در PageRank تأثیر داشته و دارند

می دانیم که همه لینک ها از نظر امتیاز پیج رنک برابر نیستند. پس علاوه بر تعداد، کیفیت لینک ها نیز اهمیت بسیار بالایی دارد اما عوامل دیگری نیز وجود دارند که می توانند بر امتیاز PageRank تأثیر بگذارند:

انکر تکست
احتمال کلیک شدن
لینک های داخلی
لینک های نوفالو

شما نه تنها باید بدانید که این عوامل دقیقا چه کار می کنند، بلکه باید بدانید که چگونه در در سال 2022 در استراتژی های سئو اعمال می‌شوند و از کدام تاکتیک‌ها باید اجتناب کنید.

انکر تکست

در مقاله اصلی گوگل در مورد انکر تکست ها نوشته شده که «متن لینک ها در موتور جستجوی ما ارزش به خصوصی دارد» و این که «انکرها اغلب توضیحات دقیق تری از صفحات وب را نسبت به خود صفحات ارائه می دهند».

در روزهای اولیه گوگل، انکر تکست تأثیر کلیدی در رتبه بندی یک صفحه داشت. برای مثال، اگر می‌خواستید برای عبارت «کفش قرمز» رتبه کسب کنید، هرچه لینک‌های بیشتری با انکر تکست کفش قرمز داشتید، رتبه بالاتری کسب می کردید. به این ترتیب، لینک بیلدینگ به رقابتی میان سئوکاران تبدیل شد تا ببینند چه کسی می تواند تا حد ممکن لینک های بیشتری با انکر تکست های پرجستجو داشته باشد. این روش برای مدتی کاربردی بود، اما به صورت آشکار نقض دستورالعمل‌های وبمستر گوگل بود و به عنوان لینک سازی غیر قانونی در نظر گرفته می‌شد. به این ترتیب، گوگل در طی این سال ها الگوریتم های پیچیده ای را به کار گرفت تا امروز در سال 2022، استفاده بیش از حد انکر تکست های این چنینی به جریمه های سنگین منجر خواهد شد.

احتمال کلیک روی لینک

احتمال کلیک روی لینک، یک عامل تأثیرگذار و کلیدی بر PageRank است و خود گوگل هم به آن اشاره کرده است. الگوریتم پیج رنک اصلی وزن یکسانی را به لینک های یک صفحه اختصاص می داد. در حالی که امروزه، احتمال کلیک روی همه لینک ها به یک اندازه نیست. بنابراین، بسته به پتانسیل آن ها برای این که کاربران آن ها را کلیک کنند، ارزش متفاوتی به لینک های مختلف داده می شود.

یک مثال مشخص از لینک هایی که احتمال کمتری برای کلیک کردن روی آن ها وجود دارد، لینک های «شرایط خدمات» و تبلیغات بنری است، و حتی می‌تواند شامل لینک های موجود در فوتر یا سایر قسمت های کم بازدید نیز باشد.

لینک های داخلی

لینک سازی داخلی یک تاکتیک قدرتمند سئو است و دلیل خوبی هم برای آن وجود دارد. شما می توانید با یک ساختار محکم لینک داخلی به امتیاز پیج رنک کمک کنید تا در همه جای سایت جریان یابد. پیشنهاد می کنیم ابتدا درک کنید که استراتژی لینک سازی داخلی چگونه کار می کند تا راحت تر متوجه شوید که چرا این تاکتیک می تواند چنین تأثیر قابل توجهی داشته باشد؛ به خصوص زمانی که به صفحاتی لینک داده می شود که تا به حال لینکی دریافت نکرده اند.

می‌توانید درمقاله ما درباره نحوه استفاده مؤثر از لینک سازی داخلی اطلاعات بیشتری کسب کنید.

لینک های نوفالو

لینک های نوفالو از جریان یافتن PageRank جلوگیری می کنند. در گذشته، سئوکاران گاهی اوقات از ویژگی نوفالو برای ایجاد پیج رنک بیشتر استفاده می کردند؛ به این ترتیب که اگر یک صفحه دارای 5 لینک خارجی باشد، اگر 4 مورد از این 5 لینک نوفالو باشد، تمام امتیاز PageRank این لینک ها از طریق همان یک لینک عبور خواهد کرد. با این حال، در سال 2009، Matt Cutts از Google تأیید کرد که این روش دیگر کار نخواهد کرد و حتی در صورت وجود ویژگی نوفالو، پیج رنک تنها در میان لینک های فالو توزیع می شود.

چرا گوگل، نوار ابزار PageRank را حذف کرد؟

همان طور که گفته شد در آن زمان، سئوکاران نسبت به PageRank وسواس زیادی پیدا کرده بودند و حاضر بودند به هر قیمتی این امتیاز را ارتقا دهند. به این ترتیب، روش های سئوی سیاه، حتی از ایجاد محتوای باکیفیت و تجربه کاربری قوی هم بیشتر شده بود.

مسئله این بود که با نمایش عمومی امتیاز PageRank، سئوکاران آسان تر از استراتژی های سئو سوء استفاده می کردند. آن ها می‌دانستند که چگونه می‌توانند از PageRank برای رتبه‌بندی بالاتر وب‌سایت‌های خود استفاده کنند و از این موضوع به نفع خود استفاده می کردند. اگر از منظر گوگل به این موضوع نگاه کنیم، نوار ابزار PageRank که در معرض دید عموم قرار داشت مشکل اصلی بود. بدون این امتیاز، امکان اندازه گیری دقیق برای اعتبار یک صفحه وب (حداقل به طور رسمی) وجود نداشت. در نهایت، گوگل راه دیگری به جز حذف این نوار ابزار نداشت و در سال 2016 بالاخره این اتفاق افتاد.

چرا PageRank در سال 2022 هنوز مهم است؟

فقط به این دلیل که دیگر نوار ابزاری وجود ندارد که به ما امتیاز صفحه را نشان دهد، به این معنی نیست که دیگر از آن استفاده نمی شود. در واقع، در سال 2017، گری ایلیز گوگل در توییتر تایید کرد که هنوز از PageRank استفاده می کنند. پس PageRank هرگز از بین نرفته است و درک نحوه عملکرد آن تنها می تواند به شما کمک کند سئوی بهتری داشته باشید. حتی برخی از الگوریتم های دیگر گوگل بر اساس همین امتیاز طراحی شده اند و به‌روزرسانی هایی نظیر الگوریتم ایکس، الگوریتم ایگرگ و الگوریتم زد همچنان از PageRank استفاده می کنند.

آیا جایگزینی برای PageRank وجود دارد؟

گوگل هرگز به طور رسمی نسخه جدیدی از نوار ابزار PageRank را منتشر نکرده است، اما بدون شک پیج رنک همچنان توسط گوگل مورد استفاده قرار می گیرد. صرفا دیگر امکان اندازه گیری و مشاهده امتیاز آن برای ما وجود ندارد. به این ترتیب، هر کدام از پلتفرم های سئو، معیار مرجع خود را ارائه کرد. برای مثال سایت ماز (MOZ) از عبارت Page Authority و سایت SEMrush از Authority Score استفاده می کنند.

نتیجه گیری و نکات پایانی

به یاد داشته باشید که PageRank هنوز از بین نرفته است. ممکن است دیگر به نوار ابزار دسترسی نداشته باشیم، اما این بدان معنا نیست که نیازی به درک نحوه عملکرد آن و عوامل موثر بر آن نداریم. از بسیاری جهات، این چیز خوبی است که سئوکاران از وسواس در مورد این معیار منفرد دست کشیدند؛ چرا که اگر گوگل امکان مشاهده پیج رنک را از کاربران نمی گرفت، صنعت بهینه سازی موتور جستجو تا حد زیادی بر استراتژی های غیر قانونی و سئوی سیاه تکیه می‌کرد.